Motoryka mała – top 10 ćwiczeń

1. Motoryka mała – umiejętności
2. Ćwiczenie motoryki małej w przedszkolu i w domu
3. Jakie przedmioty można wykorzystać do usprawniania motoryki małej?
4. 10 najlepszych ćwiczeń pomocnych w rozwoju motoryki precyzyjnej

Sprawność motoryczna dziecka rozwija się przez długi czas. Motoryka mała dotyczy różnych precyzyjnych czynności wykonywanych przy pomocy dłoni i palców. Wymagają one także koncentracji i dobrej koordynacji oko-ręka, dlatego w rozwoju motoryki precyzyjnej niezwykle istotne są ćwiczenia w różnym zakresie.

• Jakie umiejętności należą do motoryki małej?
• Rozwijanie motoryki małej – zajęcia w domu i w przedszkolu
• Motoryka mała – ćwiczenia top 10

Motoryka mała – umiejętności

Określenie „motoryka” dotyczy sprawności fizycznej. Duża motoryka obejmuje ruchy angażujące całe ciało, czyli tułów, kończyny dolne i górne, dlatego ćwiczenia wspomagające jej rozwój to między innymi gry ruchowe, pływanie, bieganie czy różnego rodzaju zabawy taneczne. Mała motoryka obejmuje natomiast ruchy o niewielkim zakresie, ale niezwykle istotnym w codziennym życiu. Nazywana również motoryką precyzyjną dotyczy głównie ruchów dłoni i palców.

Rozwój motoryki małej z reguły trwa kilka lat. Dzieci opanowują najpierw sprawność swojego ciała podczas raczkowania, chodzenia, skakania i biegania. Kolejnym etapem są zabawy i czynności rozwijające sprawności manualne. Najmłodsze dzieci rozpoczynają od chwytania i dopasowywania przedmiotów w różnych kształtach, starsze stają się samodzielne, ucząc się jedzenia łyżeczką i widelcem, ubierania, a także próbując swoich sił w rysowaniu. Kilkulatki natomiast zajmują się różnorodnymi zajęciami plastycznymi oraz bawią się i korzystają z gier wymagających zręczności palców i dłoni. To może być zarówno łowienie rybek na małe wędki, jak i robienie kulek z papieru czy wyklejanie precyzyjnych wzorów z wydzieranek.

Ćwiczenie motoryki małej pomaga w osiągnięciu samodzielności w ubieraniu się, spożywaniu posiłków i innych codziennych czynnościach dlatego warto zadbać o to, aby wszystkie etapy zdobywania nowych umiejętności przebiegały prawidłowo.

Ćwiczenie motoryki małej w przedszkolu i w domu

Ćwiczenia motoryki małej to wszelkiego rodzaju zajęcia manualne. Należą do nich zabawy plastyczne typu: wycinanki, wydzieranki, malowanie farbami i palcami, rysowanie, kolorowanie, lepienie z plasteliny czy masy solnej, a także różnego typu gry i zabawy zręcznościowe, jak pchełki, bierki, klocki jenga czy wpinanie plastikowych pinezek na planszę. Dla dzieci w różnym wieku dostępne są też specjalne nożyczki dostosowane do etapu rozwoju. Odpowiednio zabezpieczone doskonale trenują precyzyjne ruchy dłoni i palców oraz wymagają skupienia na dokładnym wycinaniu wzorów, ćwicząc przy tym koncentrację.

Do ćwiczeń motoryki małej mogą być wykorzystywane materiały o różnej konsystencji. Zabawy z piaskiem, kulkami z tworzywa sztucznego lub drewnianymi klockami, a także produktami spożywczymi dostępnymi w każdym domu, jak mąka, ziarna grochu, kasza czy ryż. Do takich zajęć przydadzą się też różnego rodzaju narzędzia i akcesoria: sitka do przesiewania, łyżki, plastikowe kubki, pałeczki czy obieraczki.

Jakie przedmioty można wykorzystać do usprawniania motoryki małej?

Na rozwój motoryki precyzyjnej wpływa pozytywnie również majsterkowanie i różne prace rękodzielnicze czy ogrodnicze. Warto więc wykorzystać specjalne dziecięce młotki, wkrętaki, pilniki, szczypce, śrubokręty, łopatki, grabki, wyszywanki czy zestawy typu „Zrób to sam” do wykonywania dekoracji. Przydadzą się przedmioty z porcelany, gipsu lub drewna, przeznaczone do własnoręcznego malowania flamastrami lub pędzelkiem z farbami, jak również krepina i bibuła.

Do ćwiczeń motoryki małej służą także przedmioty wspierające naukę codziennych czynności. To między innymi sznurowanie i wiązanie, korzystanie z pojemników i pudełek z różnymi pokrywkami i sposobami zamykania czy sortowanie drobnych elementów za pomocą pęsety lub innych chwytaków. Dla dzieci lubiących prace kulinarne można przygotować rozmaite ćwiczenia w tym zakresie. Wałkowanie ciasta, lepienie małych pierogów czy wycinanie i dekorowanie ciasteczek to tylko część z propozycji zajęć, jakie można wykonać na przykład przy pomocy plasteliny i modeliny.

W treningach motoryki precyzyjnej przydają się także instrumenty muzyczne różnego typu, np. tamburyn, marakasy, kołatki, dzwoneczki, pałeczki i bębenek, cymbałki, trójkąt czy kastaniety. Dla starszych dzieci przydatne są również ćwiczenia na pianinie czy ukulele.

10 najlepszych ćwiczeń pomocnych w rozwoju motoryki precyzyjnej

Przygotowując zajęcia i ćwiczenia motoryczne, warto stopniowo zwiększać poziom ich trudności i wzbogacać o nowe, ciekawe elementy. To nauka przez zabawę, dlatego posłużyć mogą do niej zarówno przedmioty używane na co dzień w domach, jak też profesjonalnie przygotowane zabawki, gry i akcesoria.

1. Niemowlęta w wieku 7-8 miesięcy uwielbiają różnego rodzaju wyliczanki i zabawy na palcach dłoni. Warto wykorzystać te chwile nie tylko do relaksu, ale i ćwiczenia, wskazując na poszczególne palce z osobna oraz otwierając i zamykając dłoń dziecka.

2. Dzieci powyżej 1. roku życia opanowują już dobrze chwyt pęsetowy, co pozwala na podsuwanie im różnego rodzaju przedmiotów do sortowania i segregowania. Małe i duże pojemniki, wiaderka czy kubki, a także wieże budowane z klocków, krążków i innych elementów trenują dłonie i wymuszają skupienie się na wykonywanej czynności.

3. Aktywne i ciekawe świata dwulatki mają coraz bardziej sprecyzowane zainteresowania, dlatego można dla nich dostosować różnego rodzaju ćwiczenia usprawniające motorykę małą. Mogą to być prace plastyczne polegające na malowaniu farbami za pomocą własnych dłoni i palców. Duże plakaty i kolorowe farby wyzwalają kreatywność i pobudzają wyobraźnię dziecka

4. Do zajęć trenujących motorykę precyzyjną zaliczane są zabawy z przesypywaniem i przelewaniem różnych substancji. Dla najmłodszych potrzebne są duże i miękkie przedmioty, natomiast bezpieczne już dla kilkulatków drobne elementy znajdą się nawet w domowej kuchni. Do przenoszenia produktów z jednego pojemnika do drugiego można wykorzystać lejki, łyżki czy specjalne pipety, pęsety lub szczypczyki.

5. Większość dzieci uwielbia zabawy w piasku. Nowoczesny piasek kinetyczny pozwala na korzystanie z tej rozrywki również zimą. Możliwe jest przesypywanie, formowanie różnych brył i kształtów na płaszczyźnie, uklepywanie i dekorowanie wykonanych babek, zamków czy innych kształtów.

6. Kolejną całoroczną zabawą dla kilkulatków jest lepienie figurek czy przedmiotów z plasteliny. To ćwiczenia małej motoryki, które można dostosować do zainteresowań i wieku maluchów. Specjalne akcesoria do plasteliny ułatwiają wykonanie wyjątkowych kształtów. Wycinanie, żłobienie, formowanie, klejenie drobnych elementów w całość i inne sposoby używania plasteliny czy modeliny pozwalają cieszyć się zarówno samą zabawą, jak i jej efektami.

7. Popularne gry zręcznościowe wykorzystywane w ćwiczeniach motoryki precyzyjnej to na przykład bierki. Podczas rozgrywek liczy się nie tylko dokładność, ale i pełna koncentracja uwagi na wykonywanej czynności.

8. Rysowanie i kolorowanie to jedne z ulubionych zajęć plastycznych, a dostępne obecnie materiały pozwalają na wykorzystanie szerokiej gamy ciekawych wzorów. Do prac plastycznych sprawdzają się zarówno różnego rodzaju kredki, flamastry, grube mazaki, jak i kreda, węgiel czy stemple gotowe lub zrobione własnoręcznie z korka, ziemniaka czy liści.

9. Sprawność manualną można ćwiczyć poprzez trening czynności związanych z nawlekaniem, zawiązywaniem, zapinaniem czy sznurowaniem i wyszywaniem. W zależności od wieku dziecka dopasują Państwo różnego rodzaju akcesoria w postaci śrubek, nakrętek, koralików, klamerek czy spinaczy.

10. Nożyczki to przyrząd stanowiący doskonałą metodę ćwiczeń motoryki małej. Trenują mięśnie dłoni, wymagając przy tym skupienia się na wykonywanej czynności.